Ay’ın dolunay evresini hiç bu kadar büyük görememiştik; en azından bu yüzyıl içerisinde. 14 Kasım Pazartesi günü, son 70 yılın en büyük dolunayına tanıklık edeceğiz. Süper Ay olarak tanımladığımız Ay’ın bu devasa büyüklüğünü, 2034 yılına kadar görme imkanı bulamayacağız. Gökyüzü meraklıları ve astrofotoğrafçılar için, zamanı durdurmak adına eşsiz bir fırsat. Sayısız güzel fotoğraflarla Süper Ay teması, bütün Dünya’yı etkisi altına alacak gibi görünüyor. Bize düşen de bu anı, en güzel karelerle ölümsüzleştirmek olacaktır.
Süper Ay Nasıl Oluşuyor?
Ay’ın Dünya etrafındaki yörüngesinin eliptik oluşu, aralarındaki mesafenin değişimine sebep olur. Kimi zaman Dünya’ya yaklaşırken, kimi zaman da Dünya’dan uzaklaşır. Ortalama Ay-Yer uzaklığı 384.400 km’dir. Bu yaklaşma ve uzaklaşmaların uç noktalarında ise, Ay-Yer uzaklığı minimum ve maksimum noktalara taşınır. Tahmin edebileceğiniz üzere, Ay-Yer uzaklığının minimum, yani Ay’ın Dünyamıza en yakın olacağı konumda, Ay’ın görülebilen en büyük haline bakıyor olacağız. Bu konumda Ay, enberi noktasında bulunur ve aradaki mesafe yaklaşık 360.000 km olur. Bu mesafe enöte noktasında iken yaklaşık 406.700 km’dir. Süper Ay; normalde görülen dolunay evresine göre, gökyüzünde yaklaşık %14 daha büyük bir alan kaplar ve yaklaşık %30 daha parlak görülür.
Süper Ay Gözlemi Nasıl Yapılır?
Ay’ın dolun evresi gece gökyüzünün en dikkat çekici cismidir şüphesiz. Süper Ay’ın da gözleminde en doğru yöntemin, çıplak gözle gözlemlemek olduğu aşikardır. Ay’ın parlak görüntüsü göz açısından bir zarara yol açmayacaktır. Ancak; dürbün, fotoğraf makinesi veya teleskop gibi bir gözlem aracıyla Süper Ay’a bakacak olanlara önemli bir tavsiyemiz var: Ay’ın bu güzel anını daha ayrıntılı görebilmek için herhangi bir gözlem aracı kullanıyor iseniz, 10 saniyeden fazla bakmamanızı öneririz. Daha uzun süreli gözlemler için, gözlem aracına uygun renkli filtreler kullanmak göz sağlığınız açısından faydalı olacaktır. Ay’ın dolunay evresindeki parlaklığı yaklaşık -15 kadirdir ve kıyaslamak adına bu rakam Güneş için yaklaşık -25 kadirdir. Ay’ın gökyüzünde yeni yükselirken, yani ufka yakın mesafedeyken gözlemlenmesi seyir açısından daha keyifli olacaktır. Çünkü gözümüzün baktığımız cisimleri diğer cisimlerle kıyaslama özelliği, Ay ufka yakınken daha büyükmüş gibi algılamamızı sağlayacaktır. Tabi gerçekte olan, Ay ufukta ya da en yüksek noktadayken büyüklük farkı bulunmamasıdır. Bu tamamen bir göz yanılmasıdır.
