Betelgeuse‘un Soluşu
Pek çok ışıldayan yıldızla çevrelenmiş olan Orion (Avcı), en kolay tanınabilen takımyıldızlardan biridir. Bu gök manzarasında Orion’un yıldızları, 30 Aralık 2019’da ABD, Georgia’daki çıplak ağaçlara dolanmış şekilde, kuzeyin kış gökyüzünde yükseliyorlar. Kızıl süperdev yıldız Betelgeuse, Orion’un merkezin solundaki omzunun sarımsı tonlarında öne çıkıyor, ama artık ayaktaki mavi süperdev yıldız Rigel’le eskisi kadar rekabet edemiyor. Aslında gezegenin her yanından gözlemciler şimdi, 2019’un son aylarında parlaklığı yarıdan fazla azalan, belirgin şekilde daha sönük bir Betelgeuse görebiliyorlar. Betelgeuse’un yüzlerce günden uzun yıllara kadar değişebilen kısa ve uzun periyodlara sahip çok sayıda döngüde parlaklığını değiştiren bir değişen yıldız olduğu çok uzun zamandır biliniyor. Yıldız şu anda, muhtemelen biraz da kısa ve uzun dönemli döngülerin minimumlarının denk gelmesinden dolayı, 1926/27’deki fotometrik ölçümünden bu zamana kadarki en sönük haline yakın durumda. Betelgeuse aynı zamanda, önümüzdeki 1000 yıl içinde bir zamanda yaşamını bir çekirdek çökmesi süpernova patlamasıyla sonlandıracak olan yakın bir kızıl süperdev yıldız olarak da biliniyor, ama bu kozmik kıyamet gezegenimizden 700 ışık yılı kadar uzakta, güvenli mesafede meydana gelecek.
Görsel & Telif: Jimmy Westlake (Colorado Mountain College)
Authors & editors: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP) NASA Official: Phillip Newman Specific rights apply. NASA Web Privacy Policy and Important Notices A service of: ASD at NASA / GSFC & Michigan Tech. U.
