Astronomlar, her iki günde Güneşimizin kütlesine eşdeğer madde yutan dev bir canavarı, Evren’deki bilinen en hızlı büyüyen kara deliği buldular.

 | Uzaydan Haberler
Parlak süperkütleli bir kara delik Görsel NASA

Astronomlar bu süper kütleli kara deliğin yaklaşık 20 milyar Güneş büyüklüğünde ve her 1 milyon yılda bir %1 büyüme oranına sahip olduğu tahmin edilen, Evren’in erken karanlık çağlarına, 12 milyar yıldan daha önceye baktılar.

ANU Astronomi ve Astrofizik Araştırma Okulu’ndan Dr. Wolf konuyla ilgili “bu kara delik o kadar hızla büyüyor ki tüm bir galaksiden binlerce kat daha parlak bir şekilde parıldıyor” dedi.

“Eğer bu canavar bizim galaksimiz Samanyolu’nun merkezinde oturuyor olsaydı, bir dolunaydan bile 10 kat daha parlak görünürdü. Gökyüzündeki bütün yıldızların ışığını silecek aşırı derecede parlak bir nokta kaynak olarak görünürdü.”

Dr. Wolf, aynı zamanda bir kuazar olarak da bilinen bu süperkütleli kara delikten yayılan enerjinin büyük bir kısmının morötesi ışık olduğunu, ama aynı zamanda x-ışınları da yaydığını söyledi.

“Tekrardan, eğer bu canavar Samanyolu Galaksisi’nin merkezinde olsaydı, yaydığı çok miktardaki x-ışınlarından ötürü muhtemelen Dünya’da hayatı imkansız hale getirirdi” diye ekledi.

Avustralya Ulusal Üniversitesi’nin Siding Spring Gözlemevi’ndeki SkyMapper teleskobu bu ışığı, ışık dalgaları Dünya’ya kadar olan milyarlarca ışık yılı boyunca kırmızıya kaydığı için yakın kızılötesinde algıladı.

“Evren Genişledikçe Uzay Genişliyor”

Dr. Wolf “Evren genişledikçe uzay genişliyor ve bu da ışığın dalgalarını uzatıp renklerini değiştiriyor” dedi.

 | Uzaydan Haberler
Evrenin genişlemesinin sanatçı tasviri Görsel NASA Goddard Space Flight Center

“Bu dev ve hızla büyüyen kara delikler son derece nadirdirler ve biz birkaç aydır SkyMapper ile bunları arıyoruz. ESA’nın gök cisimlerinin ufak hareketlerini ölçen Gaia uydusu bu devasa kara deliği bulmamızda yardımcı oldu.”

Dr. Wolf, buldukları cismin sabit bir şekilde yerinde durduğunun, yani çok uzakta olduğunun ve çok büyük bir kuazar adayı olduğunun Gaia uydusu tarafından doğrulandığını söyledi.

Yeni süperkütleli kara deliğin keşfi, renkleri spektral çizgilerine ayırmak için Avustralya Ulusal Üniversitesi’nin 2,3 metrelik teleskobundaki tayfçeker kullanılarak doğrulandı.

Dr. Wolf “bu kara deliğin nasıl bu kadar büyüyebildiğini bilmiyoruz, Evren’in erken günleri için çok hızlı bir süreç bu” dedi.

“Şimdi bundan da daha hızlı büyüyen kara delikleri bulmaya çalışıyoruz.”

Dr. Wolf, bu tür kara delikler parıldadıkça, Evren’in erken galaksilerindeki elementlerin oluşumunu görmek ve çalışmak için bir işaretçi olarak kullanılabilirler dedi.

“Bilim insanları süperkütleli kara deliğin önündeki cisimlerin gölgelerini görebilirler” diye ekledi.

“Hızlı büyüyen süperkütleli kara delikler aynı zamanda gazları iyonize ederek çevrelerindeki sisi temizlemeye yardım ediyorlar, bu da Evren’in daha saydam olmasını sağlıyor.”

Dr. Wolf önümüzdeki on yıl boyunca yer tabanlı çok büyük teleskoplar üzerine kurulacak cihazların, bu çok parlak karadelikleri kullanarak Evren’in genişlemesini doğrudan ölçebilmeyi sağlayacağını söyledi.

yazar avatarı
Yağız Eraslan
Kozmozdaki kısacık zamanında kozmozu anlamaya ve anlatmaya çalışan bir astronom. Uzaydan Haberler'in sosyal medyadaki görsel içeriklerinin tasarımcısı. Astronomi ve Uzay Bilimleri bölümü lisans mezunu.