Günün Astronomi Görseli 10 Kasım 2023
Karanlık maddenin hâkim olduğu devasa galaksi kümesi Abell 2744, bazıları tarafından Pandora’nın Kümesi olarak bilinir. Heykeltıraş takımyıldızına doğru 3,5 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alır. Astronomlar, galaksi kümesinin muazzam kütlesini uzay-zamanı bükmek ve hemen arkasındaki daha da uzak nesneleri büyütmek için kütle çekimsel bir mercek olarak kullanarak, Z=10.1 gibi dikkate değer bir kırmızıya kayma değerliğinde UHZ1 adlı bir arka plan galaksisi buldular. Bu da UHZ1’i Abell 2744’ün çok ötesine, 13,2 milyar ışık yılı uzaklığa, evrenimiz şu anki yaşının yaklaşık yüzde 3’ündeyken görülen bir konuma yerleştiriyor. UHZ1, uzay tabanlı Chandra X-ışını Gözlemevi’nden gelen X-ışınlarını (mor tonlar) ve James Webb Uzay Teleskobu‘ndan gelen kızılötesi ışığı birleştiren bu birleşik görüntünün içinde ek olarak gösterilmiş. Chandra verilerinde tespit edilen UHZ1’den gelen X-ışını emisyonu, ultra yüksek kırmızıya kayma galaksisinin merkezinde büyüyen bir süper kütleli kara deliğin işaretidir. Bu da UHZ1’in büyüyen kara deliğini X-ışınlarında şimdiye kadar tespit edilen en uzak kara delik yapıyor ki bu da evrendeki ilk süper kütleli kara deliklerin nasıl ve ne zaman oluştuğuna dair ipuçları veren bir sonuç.
Görsel: X-ışın: NASA/CXC/SAO/Ákos Bogdán; Kızılötesi: NASA/ESA/CSA/STScI; Görüntü işleme: NASA/CXC/SAO/L. Frattare & K. Arcand
Yazarlar & Editörler: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP) NASA yetkilisi: Phillip Newman Özel haklara tabidir. NASA Web Gizlilik Politikası ve Önemli Bildirimler Bir ASD at NASA / GSFC & NASA Bilim Etkinliği
& Michigan Tech. U. hizmetidir.
