Nebulada Daha Önce Hiç Görülmemiş Bir Türe Ait Yıldız Keşfedildi

284
Kızılötesi ve X-ışın IRAS 00500+6713
IRAS 00500+6713’ün orta kızılöte ve X-ışın dalga boyu aralıklarında görüntüleri. Sol panel: IR WISE görüntüsü: kırmızı ve yeşil iki yoğunluk skalasında 22 μm’ye, mavi 12 μm’ye karşılık geliyor. ∼2′ çaplı halka benzeri bir yapı nebulanın içinde görülüyor. Sağ panel: X-ışın EPIC görüntüsü: kırmızı: 0,2-0,7 keV, yeşil: 0,7-1,2 keV, mavi: 1,2-7,0 keV. Uyarlanabilir biçimde düzleştirilen görüntü, X-ışın emisyonunun IR nebulanın tüm ∼4′ genişliğini aynı oranda doldurduğunu gösteriyor. IRAS 00500+6713’ün mesafesinde, 1’ 0,86 pc’e karşılık geliyor. Koordinatlar sırasıyla yatay ve dikey ölçeklerde RA (J2000) ve Dec (J2000) birimlerinde. Görsel: Astronomy & Astrophysics (2020). DOI: 10.1051/0004-6361/202039232

Potsdam Üniversitesi ve Kazan Federal Üniversitesi’nden araştırmacılar, nebula IRAS 00500+6713’teki daha önce bilinmeyen türde bir yıldıza dair bulgulara ulaştılar. Ekip Astronomy & Astrophysics dergisinde yayınlanan makalelerinde nebula ve merkezi yıldızı hakkındaki çalışmalarını anlatıyorlar.

Nebulalar, uzayın belli bölgelerindeki toz ve gaz bulutlarıdır, üstelik pek çoğu gece gökyüzünde çıplak gözle görülebilirler. Nebulalar aynı zamanda bir ya da birden fazla yıldız sistemleriyle ilişkili olabilir. Bu yeni çalışmada, araştırmacılar IRAS 00500+6713’ü inceliyorlardı, çünkü geçtiğimiz yıl başka bir araştırma grubu, alışılmadık şekilde hızlı yıldız rüzgarlarına sahip, J005311 adlı bir merkezi yıldız keşfetmişlerdi. Yıldıza ve geçmişine daha yakından bakan araştırmacılar, genelde bir süpernovaya ve iki yıldızın da yok olmasına yol açan bir olayda, iki beyaz cücenin çarpışması sonucu oluştuğunu buldular.

Çok Uzun Ömürlü Olamayacak

Ama daha önceki araştırmalar, böyle yıldızlar çarpıştığında bir ya da iki yıldızın hayatta kalabildiğini ve bazen birleştiklerini de göstermişti. Araştırmacılar, J005311’in bir birleşmeyle oluştuğunu gösteren deliller elde ettiler. Ama ortaya çıkan yıldız eşsiz niteliklere sahipti. Olağan dışı X-ışınları yayınlıyordu ve beklenenden daha parlaktı, bu da bir beyaz cüce olamayacak kadar çok kütlesi olduğuna işaret ediyordu. Daha fazla çalışma, yıldızın oksijen ve neonun baskın olduğu özgün bir kompozisyona sahip olduğunu gösterdi. Bu bulgu yıldızın, iki beyaz cücenin yeni bir beyaz cüce yaratmaksızın çarpışmasının kararsız bir ara ürünü olduğu anlamına geliyordu. Bunun yerine yeni bir tür yıldız doğmuştu. Araştırmacılar, kararsızlığının muhtemelen 10.000 yıldan daha uzun varlığını koruyamayacağını gösterdiğini söylüyorlar.

Daha Önce Görülmemiş Bir Birleşme

Nebulanın XMM-Newton uzay teleskobu ile yapılan gözlemleri, onun ve merkezi yıldızının kimyasal kompozisyonlarının belirlenmesini sağladı. Ekip her ikisinin de olağan dışı miktarlarda silikon, kükürt ve neon içerdiğini buldu. Aynı zamanda yıldızın çok sıcak gazla dolu olduğunu gösteren kanıtlara ulaştılar. Bu yıldızın daha önce hiç görülmemiş bir türe ait olduğu belirtiliyor.