SS 433: Çift Yıldız Mikro Kuasar
SS 433 bilinen en garip yıldız sistemlerinden birisi. Sıradan ismi, atomik hidrojene özgü bir radyasyon yayınlayan Samanyolu yıldızlarının bir kataloğunda bulunmasından geliyor. Dikkat çekici davranışı ise, jetleri olan bir birikim diski üretmiş, bir kara delik ya da nötron yıldızı olması muhtemel bir kompakt cisimden geliyor. SS 433’ün diski ve jetleri, uzak galaksilerin merkezlerindeki kara delikleri çevreleyenleri andırdığından SS 433 bir mikro kuasar olarak değerlendiriliyor. Gözlemsel verilere dayalı bu canlandırılmış videoda gösterildiği gibi, dev, sıcak, normal bir yıldız kompakt cismin yörüngesinde bulunuyor. Video başlarken maddenin kütle çekimle normal yıldızdan koparıldığı ve birikim diskinin üzerine düştüğü gösteriliyor. Merkezi yıldız aynı zamanda aksi yönlere, her biri ışık hızının yaklaşık 1/4’ünde ilerleyen iyonize gaz jetleri fırlatıyor. Video daha sonra genişleyen bir spiral oluşturan, salınım yapan jetlerin tepeden bir görüntüsünü göstermek üzere dönüyor. Daha da uzak mesafelerden, dağılan jetler süpernova kalıntısı W50’nin kalbi yakınlarında görülüyor. İki yıl önce Meksika’daki HAWC detektör dizisiyle SS 433’ün beklenmedik şekilde olağan dışı yüksek enerjili (TeV aralığında) gama-ışınları yayınladığı bulundu. NASA’nın Fermi uydusuyla alınan arşiv verilerinin yeni bir analizi ise, henüz bilinmeyen bir sebepten ötürü (SS 433’ün jet presesyon periyoduyla aynı olan) 162 günlük bir periyodla gama-ışınlarında zonklayan (gösterildiği gibi merkez yıldızlardan ayrı) bir gama-ışın kaynağı buldu.
Animasyon Telif: DESY, Science Communication Lab
Yazarlar & Editörler: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
NASA yetkilisi: Phillip Newman Özel haklara tabidir.
NASA Web Gizlilik Politikası ve Önemli Bildirimler
Bir ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U. hizmetidir.