Yeni bir çalışmada buzun, Mars’ın yüzeyinin altında gizli değil de ekvatoru ile kutupları arasında bir yerde olabileceği öne sürülüyor.
Araştırmacılar uzun süredir büyük miktarlarda buzun yüksek enlemlerde Mars kutup bölgelerinde sıkışmış olduğunu biliyordu. Bununla birlikte bilim insanları son dönemlerde buzun aynı zamanda Mars’ın orta bölgelerinde ve hatta ekvator yakınlarında dahi olabileceğini buldular.
Yakın zamanda, çalışmanın baş yazarı ve Smithsonian Enstitüsü Ulusal Hava ve Uzay Müzesi’nden bilim insanı Thomas Watters ve arkadaşları, Mars’taki bir ekvator bölgesinde bol miktarda buz olabileceğine dair deliller buldular ve bu deliller aynı zamanda neredeyse hiç buz olmadığı anlamına da gelebilir.
Çalışmaya göre, araştırmacılar Avrupa Uzay Ajansı’nın Mars Express uzay aracında bulunan MARSIS radar sonar cihazının topladığı verileri incelediler. Mars’ın ekvatorunda Güney Carolina büyüklüğündeki, Opportunity gezginin de şu anda keşfetmekte olduğu Meridiani Planum bölgesinden toplanan verilere odaklandılar.
Kısa Dalgaboyunda Yüzey Taraması
MARSIS cihazı Kırmızı Gezegen’in kabuğunun altına geçerek yoğunluk veya bileşim değişikliği ile karşılaştığında yansıyan düşük frekanslı radyo dalgalarını Mars yüzeyine gönderdi.
Bu veriler Meridiani Planum’daki materyallerin elektriksel özellikleri hakkında bilgiyi açığa çıkarmada yardımcı oldu. Bu elektriksel özellikler genellikle zengin buz rezervleri ile ilişklili ancak Watter’ın aktardığına göre, “Opportunity gezgininden elde edilen sonuçlar Meridiani Planum rezervlerinin buz dolu olduğu yorumunu çok az destekler nitelikte.”
Mars’ın alçak enlemlerinde buza rastlamak, gelecekteki insanlı keşif görevleri ve Mars’ın potansiyel kolonileştirilmesinde ana hedef haline geldi.
-Thomas Watters
Bununla birlikte Opprtunity, Meridiani Planum’da bir zamanlar su içinde oluşmuş veya suyla aşındırılmış bazı minerallerin izine rastladı, buradaki yüzey genellikle kuru, volkanik kumdan ibaret. Watters, “Opportunity ekibinin gördüğü Meridiani Planum rezervlerinin kuru olduğuydu” diyor. Watters ve arkadaşları Mars’ın yüzeyi altında sıkışmış materyaller buza benzer sinyaller oluşturabilir, eğer materyal kalın katmanlar halinde buzsuz, gözenekli, rüzgarla şekillenmiş volkanik kum ise Meridiani Planum’deki sinyallerin nedeni açıklanabilir. Watters, “Yakın zamanda kutup bölgesi haricinde buzca zengin olarak yorumlanan yerlerin birçoğu çok az buz bulunduruyor, hatta belki de hiç buz içermiyor olabilir” diyor.
Çalışmadaki araştırmacılar Meridiani Planum’un sınırlarının rüzgarla aşınmış kumun birikmesine sebep olabileceğini söylüyorlar. Mars’ın görece daha düşük kütle çekim gücü ve milyonlarca yıl baskın olan soğuk, kuru ikliminin kalın kum tabakalarının gözenekli olmasına müsaade edebileceğini açıklamalarına ekliyorlar.
Meridiani Planum için bu yeni görüşler araştırmacıların Mars’a yapılacak gelecek görevlerde ulaşılabilecek buzlu veya buzsuz bölgeleri tanımlamasında yardımcı olabilir. Watters, “Mars’ın alçak enlemlerinde buza rastlamak, gelecekteki insanlı keşif görevleri ve Mars’ın potansiyel kolonileştirilmesinde ana hedef haline geldi,” diyor.
