Birleşen Was 49 galaksilerinin evrimi, milyarlarca yıl sonra çarpışması beklenen Andromeda ve Samanyolu Galaksisi’nin de çarpışma dinamiklerine ışık tutuyor.
Son çalışmalar gösteriyor ki, küçük ölçekte bir galaksi ve daha büyük başka bir galaksinin birleşmesiyle oluşmuş olan yeni bir galaksinin merkezinde, inanılmaz güçlü süper kütleli bir kara delik bulundu.
NASA’nın Nükleer Tayfsal Teleskop Dizisi (NuSTAR), Was 49 olarak bilinen bir sistemi görüntüledi. Sistem, Was 49a olarak bilinen büyük bir disk galaksiyle çarpışan ve büyük galaksinin merkezinden yaklaşık 26,000 ışık yılı uzakta bulunan Was 49b olarak adlandırılan cüce bir galaksiden oluşuyor.
Arizona’da bulunan Discovery Channel Teleskobu ve Sloan Dijital Gökyüzü Taraması’ından alınan veriyle birlikte, NuSTAR görevinden alınan veriler, 49b’nin galaktik çekirdeğinden yayılan yüksek enerji X-ışınımının, Galaksi’nin tüm kütlesinin %2’sinden fazlasını oluşturan, aktif süper kütleli bir karadeliğe ait olduğunu gösteriyor.
Washington D.C.’de bulunan Donanma Araştırma Laboratuvarı’ndan doktora sonrası programında yer alan Nathan Secrets’ın NASA’daki bir açıklamasında; “Bu tamamıyla eşsiz bir sistem ve galaksi birleşmelerinden anladığımızın tersine işliyor” diyor. Secrets “Cüce galaksilerin böyle büyük süper kütleli kara deliklere ev sahipliği edeceğini düşünmemiştik. Bu kara delik, diğer galaksilere göre evrimine bağlı olarak, bu boyutlardaki bir galaksi için beklenenden yüzlerce kat büyük kütleye sahip olabilir.” diye ekliyor.
Cüce galaksi 49b’den salınan yüksek enerji ışınım patlamalarına, kara delik tarafından yenilip yutulan gaz ve toz ile yakıt sağlanıyor.
NASA yetkilileri “Galaksiler birbirlerine yaklaştığında, galaksinin merkezindeki dev kara deliğin içindeki gaz hunileri nedeniyle kütle çekim etkileşimleri bir tork oluşturuyor. Fakat bu durumda, cüce galaksi, daha aktif bir süper kütleli kara delik ile parlak bir Aktif Galaksi Çekirdeği’ne (AGN) sahiptir ve büyük galaksinin merkezindeki kara delik nispeten daha sessizdir” diyor.
Resimde yakalanan pembe renklendirilmiş salmalar, aktif süper kütleli kara deliği çevreleyen gaz ve tozu temsil ederken, yaygın yeşil bulut Was 49a’ya ait yıldızların ışığının aydınlattığı bölgeyi gösteriyor. Buna karşın bilim insanları, 49b’nin süper kütleli kara deliği nasıl bu kadar büyüttüğünü henüz belirleyemedi. Dev kara deliğin 49a’nın uyuyan kara deliği ile muazzam bir galaktik canavar oluşturmak için birkaç yüz milyon yıl içinde çarpışacağını düşünüyorlar.
Secrets; bu çalışmanın, bu gibi sistemlerde süper kütleli bir kara delik oluşumu ve evrimiyle ilgili yeni fikirler verebilmesi nedeniyle önemli olduğunu belirtiyor. “Bu gibi sistemleri incelemek belki de bizim galaksimizdeki süper kütleli kara deliğin nasıl oluştuğuyla ilgili ipuçları verebilir.”
