Geçtiğimiz günlerde Hubble Uzay Teleskobu sayesinde, geçmişte hızlı bir sıcaklık artışının ardından soğuyan bir yıldızın gizemli evrimi ortaya çıktı. Astronomlara göre, bu sürecin insan ömrünü aşmayan bir sürede gerçekleşiyor oluşu olağanüstü bir durum.
Araştırmacılar, animasyondaki (SAO 244567 olarak isimlendirilen) yıldızın yeniden doğuşunun ardındaki süreci açıkladı.
İngiltere’deki Leicester Üniversitesi’nde doktora sonrası bir araştırmacı olan ve bu çalışmayı yürüten Nicole Reindl yaptığı açıklamada, “SAO 244567, bir yıldızın evrimine gerçek zamanda tanıklık etmemize izin veren çok nadir örneklerden biridir.” dedi. Reindl; Yalnızca 20 yıl içinde yıldızın sıcaklığını iki katına çıkardığını ve şu an Stingray Bulutsusu olarak bilinen, atılan zarfın (gaz ve tozdan oluşan üst katmanı) öncesinde yıldız iyonizasyonunu da izlemenin mümkün olduğunu belirtti.
Astronomlar geçen 45 yıl içinde, Yer’den 7 000 ışık yılı uzakta bulunan yıldızda birçok değişiklik izledi. 1971 ve 2002 yılları arasında, yıldızın yüzey sıcaklığının neredeyse 72 000 fahrenhayt (40 000 santigrat) derece arttığını gördüler. Fakat Hubble’ın Kozmik Kökenler Tayfçekeri ile yapılan yeni gözemler, yıldızın soğuyacağını ve genişleyeceğini ortaya çıkardı.
Kaynak: ESA/Hubble & NASA
2014’de, Reindl’ın ekibi SAO 244567’nun (SAO 244567’nin düşük kütlesi, hızlı sıcaklık dalgalanmalarını açıklamayı zorlaştırıyor) yalnızca bir “helyum-flaş parlaması” (yıldızın çekirdeğinin hemen dışını saran kabukta kısa bir helyum yanması) geçirmiş olabileceğini önerdi. Flaşdan kaynaklı ısınma tamamlandığında ise, SAO 244567’nin evriminde ve sıcaklığında gerileme olacaktır denildi. Reindl aynı açıklamada, “Yeni gözlemler 2014’de önerilen bu teorinin doğru olduğunu gösteriyor.” dedi.
Reindl; “Flaş ile nükleer enerji salınımı, oldukça sıkışmış ve yoğun halde bulunan yıldızı dev boyutlara geri genişlemeye zorluyor (yeniden-doğma senaryosu)” diyor.
Ayrıca ekibinin, SAO 244567’nin güncel yıldız evrimi modelleri içinde açıklanamayan karmaşık doğasını daha iyi açıklayabilmek için hesaplamalarını hassaslaştırmaları gerektiğini de sözlerine ekliyor.
Kaynak: space.com
