Fizikçiler, doğanın dört temel kuvvet ile işlediği üzerinde uzun süredir hemfikirler. Kütle çekimi gezegenleri ve galaksileri bir arada tutuyor ve elektromanyetik kuvvet bizi ve moleküllerimizi bir arada tutuyor. En küçük seviyedeki diğer iki güç; güçlü nükleer güç atom çekirdeğinin tutkalı ve zayıf nükleer güç bazı atomların radyoaktif bozunmasına yardım ediyor. Bu güçler gözleyebildiğimiz fiziği aşağı yukarı anlatmaya yetiyor.
Bazı Macar fizikçilere göre, hakkında hiçbir fikrimizin olmadığı beşinci bir kuvvet olabilir.
Macarista’nın Debrecen kentinden, Attila Krasznahorkay ve Macaristan Nükleer Araştırmalar Bilim Akademisi’nden grubu geçen sene Nature Magazine‘de bu keşiflerini yayınlanmıştı ama şimdiye kadar kimsenin dikkatini çok çekmemişti. Irvine’deki Kaliforniya Üniversitesinden Jonathan Feng liderliğindeki bir grup teorik fizikçi Macar grubun sonuçlarına göz attıklarında bu yeni kuvvetin var olan hiçbir fizik kanununa ters düşmediğini gördüler. Sayılar kontrol edildi. Feng’in bulguları geçen ay arXiv sisteminin ön baskı sunucusunda yayınlandı.
Yeni bir kuvvet tamamen beklenmedik olmamalı. Gözleyebildiğimiz ve dokunabildiğimiz şeyler, evrenin sadece beşte birini oluşturmakta, geri kalanını karanlık madde dolduruyor. Karanlık madde kütle çekiminden etkileniyor ancak elektromanyetik kuvvet ile etkileşmiyor olabilir; görmek, dokunmak için ve fiziksel deneylerimizin birçoğunun bir şeyleri algılayabilmesi için elektromanyetik kuvvete ihtiyacı olduğundan, karanlık maddeyi göremiyor veya ona dokunamıyor olabiliriz.
Fizikçiler sadece karanlık maddeyi etkileyen bir bilinmeyen kuvvetin var olup olmadığı konusunda emin değiller. Eğer varsa, karanlık madde “kümelenmiş” şekildedir ve bazı fizikçiler dinozorların yok olmasına sebep olan gök taşının arkasında kümelenmiş karanlık madde olabileceğini düşünmekteler.
Macar grup yeni kuvvetlerini, sadece karanlık maddeyi etkileyen “karanlık fotonu” ararlarken buldular. Lityum şeritlerini proton ile çarpıştılar, lityum protonu emerek berilyumun kararsız bir durumuna geçiş yaptı ve elektron ve elektronun anti karşıtı olan pozitron çiftleri saldı. Protonlar 140 derecelik bir açı ile lityuma çarptıklarında, Macar bilim insanlarının beklediklerinden çok daha fazla elektron ve pozitron ortaya çıktı. Bu fazlalığın elektrondan 34 kat daha ağır yeni bir parçacıktan olabileceğini düşündüler ve belki de saklı yeni bir kuvvetin ipucu olabileceğini düşündüler.
Nature yeni kuvvet hakkında diğer bilim insanlarının şüpheci ancak heyecanlı olduklarını yazdı. Yine de, Thomas Jefferson Ulusal Hızlandırıcı Tesisi, CERN ve diğer laboratuvarlardaki araştırmacılar, Macar takımın sonuçlarını kendi deneylerinde de görmek çalışıyorlar.
Kaynak: Could There Be A Fifth Fundamental Force Of Nature? | Popular Science
