Güneş Sistemimiz içinde, oluştuktan hemen sonra Dünya’ya, bir başka gezegen olan Theia çarpmıştır. Çarpışma sonucunda Ay oluşmuştur fakat araştırmacılar hâlâ Theia’ya tam olarak ne olduğu konusunda parçaları bir araya getirmeye çalışmaktalar. Yıllardır, araştırmacılar Theia’nın çarpmanın etkisiyle parçalanırken, Ay’ı oluşturduğunu düşünmekteydi. Fakat durum bu olmayabilir. Son çalışmalar Dünya’nın belki de iki gezegenin birleşmesinden meydana gelmiş olabileceğini önermekte.
Yeni bir makale, Theia’nın yandan çarparak parçalara ayrılıp Ay’ı oluşturmasından ziyade tam kafa kafaya bir çarpışma ile Yer ile Theia’nın birbirine karışıp, bu sırada da Ay’ı oluşturduğunu öne sürmekte.
“Büyük çarpışma hipotezi” 1970’lerden beri ortada olmasına rağmen araştırmacılar hâlâ çarpışmanın doğal yapısının tam olarak nasıl olduğu üzerine tartışıyorlar. Ne yazık ki o tarihleri gösterecek anlık geri saran kamera kayıtları olmadığından, araştırmacılar bir sonraki en iyi şeye kendileri vermiş durumdalar: Kayalar.
Hem Dünya hem de Ay üzerindeki kaya analizlerinden araştırmacılar, Theia ve Dünya’nın birbirine karışmış olduğunu gösteren, oksijen izotplarının aynı olduğunu buldular. Bulgular, 2014 yılında yapılan başka bir çalışmanın, Ay’ın, farklılaşmış izotopların varlığından yola çıkarak, yandan alınan bir çarpma sonucunda oluştuğunu öne süren çalışmayı doğrudan yalanlamaktadır.
Yeni çalışmanın baş yazarı Edward Young, “Dünya ve Ay’ın oksijen izotoplarında herhangi bir fark göremedik, birbirinden ayırt edilemezler.” dedi.
Neden Dünya ve Ay’ın oksijen izotopları umrumuzda olsun ki? Bilim insanlarının uzun süredir, Dünya ve Ay’ın çok benzer jeolojik imzalara sahip olması fikrinden kafası karışık. 2014 bulguları araştırmacılara bilgisayar modellerinde kafa kafaya olmayan bir çarpışma sunuyordu. Eğer Theia Dünya’ya belli bir açı ile çarptıysa, bilim insanlarının beklentisi, Ay’ın daha çok Theia veya Dünya’ya benzemesi yönünde, daha çok Dünya’ya…
Geçen sene yapılan çalışma, Ay ile Dünya arasındaki yandan çarpma teorisiyle açkıklanan garip jeolojik benzerliğin sebebinin, Theia’nın Dünya’nın ikiz gezegeni olabileceğini bulmuştu. Fakat yeni teori daha basit, iki gezegenin bilardo topu misali çarptığı yerine, Theia ve Dünya’nın kek hamuru gibi birbiri içerisinde karıştığını ve u süreçte Ay’ın aynı karışımdan savrulduğunu öneriyor.
Gelecekte araştırmacılar gezegen çarpışmalarını yeniden inşa etmeyi deneyecekler ve muhtemelen ortak bir fikre ulaşana kadar daha bir çok tartışma ve karşı fikir olacak.
Bu arada, Dünya’nın ortaya tamamen yeni bir gezegen çıkmasına ve bir de ay oluşmasına sebep olan böylesi büyük bir çarpışmaya dayanmış olması çok şaşırtıcı. Aferim, Dünya.
[vc_video link=”https://youtu.be/uDiBINTZtGM”]
Kaynak: More Evidence That Early Earth Collided Head-On With Another Planet | Popular Science
Model Video: Robin M. Canup
