14 Temmuz’da Plüto’ya yakın geçiş yapan NASA’nın Yeni Ufuklar uzay aracı, Plüto’nun bugüne dek çekilmiş en net görüntülerini yeryüzüne gönderdi.
Bir piyano büyüklüğünde olan uzay aracı Yeni Ufuklar, 14 Temmuz tarihinde Plüto sistemine yaptığı yakın geçişten beri kaydettiği yakın-çekim görüntülerini her hafta, Dünya’ya gönderiyor. Elde edilen bu son görüntüler, Yeni Ufuklar uzay aracının en yakın geçişi esnasında çekildi ve Plüto’nun belli bir bölgesinin parçasını oluşturmaktadır. Öyle ki her bir görüntü piksel başına 77-85 metre çözünürlüğe sahip (Bir şehir bloğunun yarısından daha az bir alandaki bu görüntü, Plüto’nun çeşitli yüzeylerindeki karakteristik özellikleri gözler önüne seriyor). Bu yeni görüntülerde Yeni Ufuklar, geniş bir yelpazede kraterli, dağlık ve buzul arazileri görüntüledi.
NASA’nın Bilim Misyon Direktörü’nün ortak yöneticisi ve eski bir astronot olan John Grunsfeld: “Bu yakın çekim görüntüler sayesinde, Plüto’nun arazi çeşitliliğini ve bilim insanlarına merak uyandıran bu verileri gezegenimiz Dünya’ya ulaştırarak, kullandığımız robotik gezegen kaşiflerinin de gücünü görmüş oluyoruz.” dedi ve “Yeni Ufuklar, Plüto’nun Temmuz ayındaki yakın-geçişi sırasında elde ettiği görüntülerle bizi heyecanlandırdı ve uzay aracı bize dahili hafızasında tuttuğu hazine değerindeki görüntüleri gönderdikçe, gördüklerimiz karşısında şaşkın kalmaya devam ettik.” diye ekledi.
5 milyar km ötemizdeki gezegenden gelen bu son görüntüler, 80 km’lik genişlikte bir şerit oluşturuyor. Görüntüler, Sputnik Planum adıyla bilinen bölgenin kuzeybatısında yer alan, el-İdrisi dağları arasında, Sputnik’in kıyısı ve onun buzlu ovaları boyunca bulunan, Plüto’nun pürüzlü ufkunun 800 km ötesinden eğilim gösteriyor. (Elde edilen bu şerit görüntüsünü en yüksek çözünürlükteki haliyle görmek için buraya tıklayın)
Colorada’da bulunan Güneybatı Araştırma Enstitüsü’nde, Yeni Ufuklar’ın Baş Araştırmacısı olan Alan Stern: “Bu yeni görüntüler bize Plüto’nun jeolojisine, nefes kesen süper-yüksek çözünürlükte bir pencere açıyor.” dedi ve şöyle ekledi: “Bu kalitede bir görüntü ne Venüs’ün ne de Mars’ın yakın-geçişleriyle elde edilemedi; fakat Plüto’nun yakın geçişinden 5 ay sonra bu görüntüler elde edildi! Bu görüntülerle yapabileceğimiz bilim, tek kelimeyle inanılmaz.”
Videoda, Plüto’nun geniş bir yelpazede kraterli, dağlık ve buzul arazileri görünmektedir. Elde edilen bu yüksek çözünürlükteki görüntüler bilim insanlarına, Plüto’nun kompleks yapısını anlamada son derece yardımcı oluyor.
Görüntüler, Yeni Ufuklar uzay aracının Plüto’ya en yakın geçişinden (17.000 km uzaklıktan) 15 dakika önce ‘Uzun Mesafe Keşif Görüntüleme’ (Long Range Reconnaissance Imager) teleskobuyla çekildi. Görevdeki çalışanlar, bu tür görüntüleme işlemini çoğunlukla kullanılan “hedefle ve çek” metodu yerine alışılmadık bir gözlem metodu ile elde ettiler. Ralph/Çokluspektral Görsel Kamera‘sı Plüto yüzeyini tararken, ‘Uzun Mesafe Keşif Görüntüleme’ teleskobu her 3 saniyede Plüto’nun görüntüsünü çekiyordu. Bu metod, kısa poz süreleri kullanılarak yapıldığından, görüntülerde çıkabilecek olan bulanıklık sorunu da ortadan kaldırılmış oldu.
Bu yeni görüntüler Plüto’nun daha önceki global harita görüntüsünden (en yakın geçişinden önce elde edilen görüntüsünden) tam 6 kat daha yüksek çözünürlükte ve 1989 yılında Voyager 2 uzay aracı tarafından çekilen, Plüto’nun kuzeni sayılan Triton’un (Neptün’ün dev uydusunun) görüntüsünden 5 kat daha iyi çözünürlüğe sahiptir.
Görevdeki bilim insanları, bunun gibi şimdiye dek çekilmiş en yüksek çözünürlükteki görüntülerden oluşan benzeri, farklı bölgelerden çekilmiş olan yeni görüntüleri bekliyor.
Daha önceden gelmiş ve yeni yeni gelecek olan Plüto görüntülerini aşağıdaki linkten takip edebilirsiniz. Yeni görüntüler, genellikle haftalık olarak Cuma günleri paylaşılmaktadır.
Plüto’nun Yeni Görüntüleri İçin: New Horizons LORRI Images from the Pluto Encounter
Bu yazı, 4 Aralık 2015 günü Tricia Talbert adlı yazarın NASA’nın sitesinde yayınladığı metnin Türkçe çevirisidir.
Kaynak: NASA
